ΡΑΓΔΑΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΓΡΟΤΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΝΕΑ ΚΑΠ 2021-2027

Οι πιέσεις που ασκούν κάποιες χώρες, κυρίως της Βαλτικής, για πλήρη εξωτερική σύγκλιση των αγροτικών επιδοτήσεων θα σημάνει μειώσεις στις επιδοτήσεις και στρέβλωση στην οργάνωση των Ελλήνων αγροτών, είπε σε συνέντευξη στη EURACTIV.com και στον δημοσιογράφο Σαράντη Μιχαλόπουλο, o υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Σταύρος Αραχωβίτης.

 

Τα κύρια σημεία της συνέντευξης είναι τα εξής:

• Το νέο μοντέλο της ΚΑΠ έχει οφέλη, αλλά επίσης κρύβει κάποιες «παγίδες», όπως πρόσθετη γραφειοκρατία για τα κράτη μέλη.
• Ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ θα πρέπει να διατηρηθεί τουλάχιστον στα ίδια επίπεδα με την τρέχουσα ΚΑΠ και μετά το 2020 σε πραγματικούς όρους.
• Η Αθήνα αντιτίθεται στην πλήρη εξωτερική σύγκλιση των επιδοτήσεων, καθώς αυτό θα σημάνει μία ραγδαία μείωση των επιδοτήσεων που λαμβάνουν οι Έλληνες αγρότες.
• Η ψηφιοποίηση της ελληνικής γεωργίας προχωρά και επικεντρώνεται τόσο σε μικρές όσο και σε μεγάλες γεωργικές εκτάσεις.

Αναλυτικά το περιεχόμενο της συέντευξης έχει ως εξής:

Πώς βλέπετε το νέο μοντέλο της ΚΑΠ που δίνει περισσότερο χώρο στα κράτη μέλη για την εφαρμογή του δικού τους στρατηγικού σχεδίου; Κατέθεσε η Ελλάδα το δικό της σχέδιο; Πού θα εστιάσει το ελληνικό σχέδιο τα επόμενα χρόνια;

Το νέο μοντέλο της ΚΑΠ έχει οφέλη για τη χώρα μας, αλλά κρύβει και πολλές παγίδες. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι σαφέστατα η ευελιξία. Το γεγονός ότι στις προηγούμενες προγραμματικές περιόδους είχαμε «σφιχτά» μοντέλα εφαρμογής της ΚΑΠ βασισμένα κατά κύριο λόγο στις ανάγκες των βόρειων χωρών, είχε προβλήματα στην πράξη. Ένα από αυτά, πολύ σημαντικό, ήταν ο ορισμός των βοσκότοπων, το οποίο μας απασχόλησε για πολλά χρόνια και λύθηκε μόλις το 2017, με πρωτοβουλία της ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στον λεγόμενο Κανονισμό Omnibus.

Όμως, στα αρνητικά του νέου μοντέλου της ΚΑΠ συγκαταλέγεται η πρόσθετη γραφειοκρατία που επωμίζονται τα κράτη-μέλη και το γεγονός ότι μιλάμε για μία διαδικασία εντελώς καινούρια, που χρειάζεται απαραίτητα την τεχνική στήριξη των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να επιτύχει, καθώς και μία μεταβατική περίοδο για να επιλυθούν όλα τα προβλήματα κατά την εφαρμογή του.

Το ελληνικό σχέδιο είναι στη φάση της προετοιμασίας, με βάση τις προτάσεις κανονισμού που έχει καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά δεν μπορεί να ολοκληρωθεί, ούτε να κατατεθεί προς έγκριση, εάν δεν οριστικοποιηθούν τα κείμενα των κανονισμών.

Οι ομάδες εργασίας από την πλευρά της Ελλάδας έχουν συσταθεί και ήδη διαμορφώνουν τις πρώτες λεπτομέρειες του σχεδίου.

Η Κομισιόν έχει προτείνει τη μείωση του προϋπολογισμού για τη νέα ΚΑΠ, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες προτεραιότητες όπως η ασφάλεια. Ποια είναι η θέση της Αθήνας στο θέμα; Ποιες χώρες συμφωνούν με την δική σας γραμμή;

Η θέση μας, όπως έχει διαμορφωθεί από την πρώτη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τις προτάσεις της, είναι ότι ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ θα πρέπει να διατηρηθεί τουλάχιστον στα ίδια επίπεδα με την τρέχουσα ΚΑΠ και μετά το 2020 σε πραγματικούς όρους. Την έχουμε γνωστοποιήσει προς όλες τις κατευθύνσεις και έχουμε ήδη συναντηθεί με τις αντιπροσωπείες των κρατών μελών από τις 31 Μαΐου με τις οποίες συμφωνούμε.

Η Ελλάδα, μαζί με την Γαλλία, την Ισπανία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και τη Φινλανδία συνυπέγραψαν κοινή δήλωση για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο και την ΚΑΠ, αφενός για να εκφράσουμε την απογοήτευσή μας για τον μειωμένο προϋπολογισμό της ΚΑΠ και αφετέρου για να κρούσουμε τον κώδωνα του κινδύνου για τη βιωσιμότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας. Στη συνέχεια, προσχώρησαν στους υποστηρικτές της άποψης αυτής η Κύπρος και η Βουλγαρία.

Κατά την εκτίμησή μας, το μέλλον θα είναι αβέβαιο για την γεωργία και την ύπαιθρο της Ε.Ε., εάν δεν πετύχουμε μια σωστή ισορροπία μεταξύ πόρων και υποχρεώσεων. Επιπλέον η επάρκεια σε ασφαλή και υγιεινά τρόφιμα υψηλών προδιαγραφών για τους ευρωπαίους καταναλωτές η προστασία του περιβάλλοντος και τήρηση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ένωση για το περιβάλλον καθώς και η αντιμετώπιση και ο μετριασμός των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής δεν μπορούν να εξασφαλιστούν αν δεν στηριχθεί η πρωτογενής παραγωγή και ο ευρωπαϊκός αγροδιατροφικός τομέας εν γένει.

Για ποιο λόγο διαφωνείτε με την εξωτερική σύγκλιση των άμεσων ενισχύσεων; Τι θα μπορούσε να σημαίνει για μια χώρα σαν την Ελλάδα;

Έχουν γραφεί και ειπωθεί πολλά για την εξωτερική σύγκλιση. Πρόσφατα δε οι ευρωβουλευτές της Βαλτικής έκαναν την παρέμβαση τους προς τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Εμείς λέμε το εξής απλό ότι δηλαδή όπως αναφέρει η «Ανακοίνωση για την ΚΑΠ» αλλά και το «Έγγραφο Προβληματισμού της Επιτροπής σχετικά με το Μέλλον των Οικονομικών της ΕΕ», οι άμεσες ενισχύσεις καλύπτουν, εν μέρει, το χάσμα μεταξύ του γεωργικού εισοδήματος και του εισοδήματος σε άλλους οικονομικούς τομείς. Η αναλογία μεταξύ αυτών των εισοδημάτων είναι συγκεκριμένη για κάθε Κράτος Μέλος και αντικατοπτρίζει την ισορροπία που έχει επιτευχθεί σε αυτό και η οποία εξασφαλίζει την διατήρηση της γεωργικής δραστηριότητας σε κάποια επίπεδα. Για παράδειγμα στην Ελλάδα το γεωργικό εισόδημα είναι το 54,9% του μέσου εισοδήματος ενώ στη Λιθουανία είναι το 61,5%, στη Βουλγαρία το 78,9%, στη Σλοβακία το 88% και στην Εσθονία το 138%.

Συνεπώς είναι προφανές ότι σε πολλές από τις χώρες που πιέζουν για «εξωτερική σύγκλιση» με βάση τις ενισχύσεις ανά εκτάριο, η αναλογία του γεωργικού σε σχέση με το μέσο εισόδημα είναι ευνοϊκότερη για το γεωργικό εισόδημα από αυτήν της Ελλάδος.

Επιπλέον, η Ελλάδα έχει μια ιδιαίτερη διάρθρωση στη γεωργία της. Οι περισσότερες από τις γεωργικές της εκμεταλλεύσεις είναι μικρές ή πολύ μικρές σε μέγεθος και αυτό εξηγεί το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος των άμεσων ενισχύσεων κατευθύνεται σε τέτοιου είδους εκμεταλλεύσεις. Το 80,7% των άμεσων ενισχύσεων πηγαίνει σε εκμεταλλεύσεις μικρότερες των 50 εκταρίων, δηλαδή μικρότερες σε μέγεθος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η μέση δε στήριξη ανά εκμετάλλευση είναι μόλις 3000 ευρώ η οποία αντιστοιχεί μόλις στο 49% του μέσου όρου της Ευρ. Ένωσης και τοποθετεί την Ελλάδα σε μία από τις τελευταίες θέσεις του Πίνακα των ενισχύσεων ανά εκμετάλλευση

Το μέτρο λοιπόν της πλήρους εξωτερικής σύγκλισης των επιδοτήσεων μεταξύ των χωρών-μελών θα σήμαινε μία ραγδαία μείωση των επιδοτήσεων που λαμβάνουν εδώ και πολλά έτη οι Έλληνες αγρότες και με βάση αυτά τα χρήματα έχουν οργανώσει τις εκμεταλλεύσεις και έχουν καταφέρει να προσαρμοστούν στις ανάγκες μίας ολοένα και πιο ανταγωνιστικής αγοράς. Έχοντας σαφή μειονεκτήματα έναντι των χωρών που ζητούν την εξωτερική σύγκλιση, όπως πολυτεμαχισμένο κλήρο, μεγάλο ποσοστό ξηρικών χωραφιών, έντονη διαφοροποίηση στο γεωγραφικό ανάγλυφο κ.ά.

Σε συνεργασία με το υπουργείο ψηφιακής πολιτικής έχετε προωθήσει ένα σχέδιο ψηφιοποίησης της ελληνικής γεωργίας. Πού βρισκόμαστε; Πώς μπορεί να εφαρμοστεί ένα μοντέλο γεωργίας ακριβείας στην Ελλάδα δεδομένου του κατακερματισμένου κλήρου;

Είμαστε σε αναμονή της προκήρυξης που θα δημοσιευθεί από το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής. Συνεργαζόμαστε στενά με το επιτελείο του κ. Παππά προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του αγροτικού κόσμου για ψηφιακές εφαρμογές και πρόσβαση στο διαδίκτυο. Θέλω να σας εξηγήσω ότι η γεωργία ακριβείας δεν απαιτεί μεγάλα χωράφια, ούτε προϋποθέτει ενιαίες αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Είναι έτσι σχεδιασμένα τα λογισμικά προγράμματα ώστε να εφαρμόζονται σε μικρές και μεγάλες εκτάσεις, ακόμα και σε επιμέρους κομμάτια των αγροτεμαχίων, γι’ αυτό και ονομάζεται «γεωργία ακριβείας». Είναι κάτι που το έχει ανάγκη ο Έλληνας αγρότης-ιδιοκτήτης μίας εκμετάλλευσης με πολλά χωράφια, ώστε να προσαρμόζει τις καλλιεργητικές του τεχνικές σε διαφορετικές μικροκλιματικές συνθήκες, κλίσεις εδάφους και, βέβαια, διαφορετικά προϊόντα.

Ο σχεδιασμός μας αφορά στην ανάπτυξη μιας δημόσιας υποδομής, η οποία θα παράγει δημόσια δεδομένα στα οποία θα έχουν δωρεάν πρόσβαση οι γεωργοί μας και πάνω στα οποία θα στηριχθεί ένα σύγχρονο σύστημα γεωργικών συμβουλών.

Πηγή: EURACTIV.com